Kıdem Tazminatı Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, belirli koşulların sağlanması halinde işveren tarafından çalışana verilen tazminat çeşididir.
Çalışanın kıdem tazminatı kazanabilmesi:
Aynı işverene bağlı çalışma süresinin bir yıldan uzun olması ve iş sözleşmesinin aşağıdaki sayılan nedenlerle feshi gerekmektedir:
İşveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedeni dışındaki nedenler
Askerlik
Emeklilik hakkının elde edilmesi
Kadın çalışanın evlenmesi ile bir yıllık zaman dilimi içerisinde çalışanın isteği
Çalışanının vefatı (Mirasçıları hak kazanır)
İstifa eden çalışan kıdem tazminatı hak kazanamaz.
Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kıdem tazminatı, çalışanın işyerinde çalıştığı her bir yıl süresi için, brüt ücretin 30 günlük tutarıdır. 30 günlük ücret; normal ücret ve çalışanın aldığı diğer menfaatlerden oluşur. Kaç yıl çalışmış ise en son aldığı brüt ücret ile çalıştığı yıl çarpılır. Çarpma işleminde yıl kesirleri de dikkate alınır. Yani arta kalan aylar güne çevrilir ve son brüt ücret 365'e bölünerek günlük ücret bulunur, bu günlük ücret ile güne çevrilen çalışma süreleri çarpılır. Tüm hesaplanan rakamlar toplanır.
Hesaplanan kıdem tazminatı tavanının bir yıla düşen tutarı aşmıyorsa (01.01.2020 - 31.12.2020 dönemi için geçerli kıdem tazminatı tavanı 6.730,15 TL) tutar üzerinden sadece damga vergisi kesintisi olur.
Eğer tavanı aşarsa ve işveren aşan kısmı da ödemek isterse için gelir vergisi kesintisi de yapılır. Gelir vergisi oranları %15 ile %40 arasında mevcut birikmiş vergi matrahınıza göre artan oranlardır.
Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması:
İşe Giriş Tarihi: 01.01.2011
İşten Çıkış Tarihi: 31.10.2015
Kıdem Süresi Toplamı: 4 yıl 10 ay
En son alınan brüt ücret: 3.000
Kıdem Tazminatı Tavanı: 3828,37
4 Yıl için hesaplanan Kıdem Tazminatı Tutarı: 3000* 4 yıl = 12.000 TL
Günlük Ücret: 3000/30 =100 TL
10 Ay için Hesaplanan Kıdem Tazminatı Tutarı: 100 30 gün 10/12 ay = 250
Toplam Brüt Kıdem Tazminatı Tutarı: 12.000 + 2.500 = 14.500 TL
Damga Vergisi Tutarı (binde 7,59): 14.500 TL * 0,00759 = 110 TL
Net Kıdem Tazminatı Tutarı = 14.400 TL