Cari Hesap Nedir?

• 23.01.2023 14:49

Hukuki işlemlerde, yapılan işlemlerden doğan alacaklar kural olarak hemen ödenmelidir. Ancak bu durum prensip olarak her defasında ayrı ayrı kişiler içinde geçen hukuki işlemlerde geçerli olur. Buna karşın, zaman zaman ticari hayatta kişiler birbirleriyle belirli veya belirsiz sürelerde devamlı surette karşılıklı olarak mal veya hizmet alımı yapar, birbirleriyle karşılıklı olarak para alacaklısı olabilirler.

Bu işlemlerde her defasında ayrı ayrı ödeme ve tahsilat yapılması zaman ve emek harcamasına yol açacağından birbirleriyle devamlı bir biçimde mal, hizmet ya da para ilişkisi arasında bulunan kişiler arasında her defasında ayrı ayrı ödeme yapma yerine alacakların belli bir hesaba kaydedilerek belli dönemler nihayetinde bir mahsup yaparak iki taraf açısından tek bir kalem borç çıkarılmasına cari hesap denir.

Cari Hesap Sözleşmesi Nelerdir?

Cari hesap sözleşmesi, iki bireyin aralarındaki ilişkiden dünyaya gelen alacaklarını tek tek ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bu tarz şeyleri kalem kalem alacak ve borç yöntemi ile uygulayarak hesap kesilmesinden sonra çıkacak artan ücreti isteme usulüne dayanan sözleşmeden ibarettir. Önemle belirtmemiz gerekir ki, bu sözleşmenin hukuki bağlayıcılık kazanması için taraflar içinde yazılı bir halde yapılması gerekir. Aksi takdirde, sözleşme hukuken tarafları bağlamaz. Sözleşmenin yazılı olarak yapılması ilgili kanun maddesinde de öngörüldüğü için bir tedavül şartı olarak kabul edilir.

Sözleşme, iki şahıs arasındaki devamlı bir ilişki kaynaklı başlayan ve herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden ötürü devamlı olarak alacaklı veya borçlu olma durumuna denir. Örneğin, bu bir tedarikçi-üretici ilişkisi olabilir.

Cari hesap sözleşmesinde iki tarafın da ad ve soyadları, var ise ticaret unvanları, sözleşmenin esaslı unsurları ve tarafların veya yetkili temsilcilerinin imzaları yer almalıdır. İleride herhangi bir uyuşmazlık ihtimaline karşın, cari hesap kalemlerine uygulanacak faizin türü ve oranı, sözleşmenin süresi ve hesap dönemleri şeklinde unsurların da eklenmesi yerinde olacaktır.

Taraflar arasındaki alacakların ve borçların takas edildiği muayyen hesap devreleri vardır. Bu hesap devrelerinin zamanı vardığında yapılan takas cevabında borç ve alacak arasında bir fark kalır, bu farka bakiye denir.

Bakiyenin hangi tarafın lehine olduğu ayrım etmeksizin karşı tarafa derhal ödeme yapılmaz, ilk alacak kalemi olarak kaydedilir. Bu biçimde her hesap devresi sonucunda işlem süre gelir ve Sözleşme süresi tamamlandığında hesaplanan bakiye ödenir.

Hangi Tür Alacaklar Cari Hesap Sözleşmesine Dahil Olur?

Cari hesaba ilişik mevzuları düzenleyen kanun maddesine bakılırsa alacak ve borçlar takas usulüne nazaran yapıldığından sözleşmeye mevzu olan alacaklar takas edilebilir olmalıdır. Günlük hayatta cari hesabın en sık kullanıldığı alacak modeli para alacaklarıdır. Tarafların para alacağı haricinde aynı türden misli mallar üzerinden de kontrat kurmaları mümkündür.