Basın İş Hukukunun Sağladığı Haklar
18.01.2023 15:13
Basın İş Hukukuna Tabi Olan Kişiler
Basın İş Hukuku, gazeteciler, televizyon yayın mühendisleri, radyo yetkilileri, fotoğrafçılar ve çevrimiçi medya çalışanları gibi medya çalışanlarını kapsayan bir dizi hukuki kurallara tabidir. Basın hukuku, bu mesleklerin işlerini yapma haklarını korur. Basın İş Hukuku, çalışanların haklarının korunması, haberlerin etik ilkelerle yayınlanması ve yasal sorumluluğun da öngörülmesi için uygulanır. Basın İş Hukuku, medya çalışanlarının işlerini yapmalarına izin veren yasalara tabi tutulmalarını sağlar. Bu hukuk, çalışanların haklarını korumak ve haberlerin doğru, etik ve yasal olarak yayınlanmasını sağlamak için tasarlanmıştır.
Kıdem Tazminat Hakkı
Basın iş kanununda yer alan 6. Maddeye göre meslekte en az beş yıl süreyle çalışmış olan gazetecilere kıdem hakkı tanınır denmiştir. Dolayısıyla basın iş kanununda kıdem tazminat kazanabilmek için sektörde en az beş yıl süreyle çalışmış olmak gerekmektedir.
İhbar Tazminat Hakkı
İşçi aralıksız beş yıl süreyle çalışmış ise işine son verilmesi için işçiye üç ay önceden fesih bildiriminde bulunulması gerekmektedir. Çalışma süresi beş seneden az ise bu süre bir aydır.
İş Güvencesi Hakları
Haksız ve geçersiz nedenlerle gazetecilerin iş sözleşmelerinin sonlanmaları iş güvencesi haklarına tabi tutularak güvence altına alınmıştır. Bu nedenle gazeteciler haksız yere işten çıkarılamayacak, çıkarılsalar dahi işe iade davası açabileceklerdir. Haksız yere işten çıkarılan gazetecinin tespiti halinde işe iadesi sağlanacak ve gazeteci tazminat alabilecektir.
Ücret Hakları
Basın iş kanunun 14. Maddesine göre gazetecinin ücreti her ay peşin ödenir. Ayrıca ilave ücretlerinin ve sigorta primlerinin ödenmesi de mecburidir.
Fazla Mesai Ücret Hakkı
Günlük çalışma süreleri sekiz saatle sınırlıdır. Günlük fazla mesai süreside üç saati geçemez. Günlük çalışma süresi olan sekiz saatin üzerinde çalışan bir gazeteci mesai yaparsa saatlik ücretinin bir buçuk katı kadar ödeme almalıdır. Yine resmi tatil ve ulusal bayramlarda da çalışması halinde fazla mesai olarak değerlendirilir.
Yıllık İzin Hakları
Basın iş kanununa göre gazetecilerin izin hakları diğer işçilere göre daha farklıdır. Günlük yayın yapan bir iş yerinde az bir yıl çalışmış olmak kaydı ile yıllık dört hafta izin hakları bulunur. Meslekte on yıldan fazla çalışmışlığı söz konusu olan bir gazetecinin yıllık izin hakkı altı haftadır.
Günlük yayın yapmayan bir iş yerinden çalışan bir gazeteci ise her altı aylık çalışma süresi için iki hafta yıllık izine sahiptir.
